Ένα εξελιγμένο βιομετεωρολογικό σύστημα προειδοποίησης, το HEAT-ALARM εφαρμόζεται για πρώτη φορά φέτος στη χώρα μας σε πιλοτικό στάδιο και μετρά το θερμό στρες, την ακραία ζέστη και την επικινδυνότητά του για την υγεία.
Πρόκειται για ένα ερευνητικό έργο το οποίο υλοποιείται στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, υπό την καθοδήγηση του Δρ. Χρήστου Γιάνναρου και σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο του Freiburg. Συνολικά το έργο HEAT-ALARM υποστηρίζεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ).
Όπως εξηγεί στην Karfitsa.gr ο μεταδιδακτορικός ερευνητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος της ομάδας meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος Χρήστος Γιάνναρος: «Ο ανθρώπινος οργανισμός λειτουργεί φυσιολογικά όταν έχει μια σταθερή με τη θερμοκρασία γύρω στους 37 βαθμούς κελσίου. Όταν έχουμε συνθήκες ζέστης ή γενικά όταν εκτελούμε κάποια δραστηριότητα, για παράδειγμα όταν σκάβει κάποιος, τότε έχουμε παραγωγή και συσσώρευση θερμότητας στο σώμα η οποία μπορεί να οδηγήσει σε επιβάρυνση. Αν δηλαδή το σώμα μας δεν αποβάλλει αυτή τη θερμότητα τότε υπάρχει αυτή η επιβάρυνση η οποία μπορεί να οδηγήσει σε καταπόνηση που σημαίνει προβλήματα στη λειτουργία διαφόρων οργάνων ή ακόμα και στο θάνατο».
Εν προκειμένω για να αποφευχθούν παρόμοιες ανεπιθύμητες καταστάσεις και να γίνει ορατή η επικινδυνότητα που σχετίζεται με τη θερμή επιβάρυνση χρησιμοποιείται το σύστημα προειδοποίησης HEAT-ALARM.
Σε πρακτικό επίπεδο ο κ. Γιάνναρος αναφέρει ότι «χρησιμοποιούμε έναν εξελιγμένο βιομετεωρολογικό δείκτη ο οποίος ποσοτικοποιεί την θερμή επιβάρυνση λόγω των περιβαλλοντικών συνθηκών αλλά και λαμβάνοντας υπ’ όψιν παραμέτρους όπως την σωματική δραστηριότητα αλλά και τα χαρακτηριστικά διαφόρων ανθρώπων όπως είναι το φύλο και η ηλικία».
Εξηγώντας περαιτέρω ο κ. Γιάνναρος υπογραμμίζει ότι «έχοντας συσχετίσει τη θερμή επιβάρυνση με παρελθοντικά δεδομένα θνησιμότητας κάνουμε μια εκτίμηση του κινδύνου που μπορεί να επιφέρει η θερμή επιβάρυνση για τις επόμενες ημέρες.
«Αυτό ουσιαστικά δείχνει και αυτή η κατηγοριοποίηση που υπάρχει, έχουμε τέσσερα επίπεδα και όσο μεγαλύτερο είναι το επίπεδο επιβάρυνσης και επικινδυνότητας τόσο μεγαλύτερο είναι και το ρίσκο για να έχουμε κάποια αρνητική συνέπεια στην υγεία των ανθρώπων» συμπληρώνει ο κ. Γιάνναρος.
Σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο του προγράμματος σε πρώτη φάση το heat-alarm λειτουργεί πιλοτικά και έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο του έργου και ουσιαστικά αυτή την καλοκαιρινή περίοδο βρίσκεται σε δοκιμαστικό στάδιο οπότε καθημερινά αξιολογεί τις συνθήκες και την επικινδυνότητα για τις επόμενες τρεις μέρες.
Όταν κρίνετε απαραίτητο κάποιες από αυτές τις ειδοποιήσεις βγαίνουν στο meteo ή υπάρχει η δυνατότητα αν κάποιος φορέας ενδιαφέρεται να μαθαίνει καθημερινά όταν υπάρχει επικινδυνότητα μπορεί να γραφτεί σε μια αυτόματη λίστα email που υπάρχει για την περιφερειακή ενότητα στην οποία βρίσκεται.
Το heat-alarm θα γίνει το νέο 112;
Για το αν υπάρχει δυνατότητα το heat-alarm να μετεξελιχθεί σε ένα νέο 112 ο κ. Γιάνναρος αναφέρει σχετικά: «Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων σχετικά με τη θερμή επιβάρυνση πρέπει να υπάρχουν οργανωμένα σχέδια αντιμετώπισης των επιπτώσεων και ένα σημαντικό βήμα για τη δημιουργία τέτοιων σχεδίων είναι το heat alarm το οποίο ουσιαστικά όντως μπορεί να ειδοποιεί τον κόσμο για να πάρει τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης και ένας τρόπος επικοινωνίας θα μπορούσε να είναι και το 112».
Ωστόσο όπως συμπληρώνει χρειάζεται να υπάρχουν αυτά τα σχέδια που εμπεριέχουν σαφείς τρόπους επικοινωνίας της πληροφορίας και οδηγίες με το τι κάνει ο κάθε εμπλεκόμενος φορέας.
Συγκεκριμένα ο κ. Γιάνναρος τονίζει ότι όταν εκδίδεται μια προειδοποίηση ενδεχομένως μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων θα πρέπει να προσαρμόσουν το πρόγραμμά τους, θα πρέπει να φροντίσουν να πίνουν πιο τακτικά νερό στους ηλικιωμένους, να προσαρμόσουν ενδεχομένως τα γεύματά τους, να είναι πιο ελαφριά και συνολικά να υπάρχει ουσιαστικά μια αλυσιδωτή αντίδραση από γνωστά μέτρα προστασίας που πρέπει να εφαρμοστούν σε κάθε επίπεδο.
Επιπλέον ο κ. Γιάνναρος επισημαίνει ότι: «Η ακραία ζέστη είναι πολύ σημαντική απειλή για την ανθρώπινη υγεία αλλά εφόσον εφαρμοστούν τα κατάλληλα μέτρα προστασίας τότε όλοι αυτοί οι θάνατοι που κατά καιρούς ακούμε λόγω θερμών συνθηκών μπορούν να αποφευχθούν οπότε είναι σημαντικό να επικοινωνηθεί και η εφαρμογή των κατάλληλων μέτρων προστασίας».
Πώς μπορώ να λαμβάνω ενημέρωση σχετικά με ενδεχόμενες προειδοποιήσεις
Το βιομετεωρολογικό σύστημα προειδοποίησης HEAT-ALARM εφαρμόζεται σε πιλοτικό στάδιο κατά την θερμή περίοδο (Απρίλιος-Οκτώβριος) του 2024. Όταν κρίνεται απαραίτητο, προειδοποιήσεις και σχετικές πληροφορίες θα παρέχονται στις ανακοινώσεις καιρού της μονάδας METEO (www.meteo.gr) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Φορείς διοίκησης, πολιτικής προστασίας και του τομέα υγείας (π.χ. μονάδες υγείας ή/και μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων), αλλά και εθελοντικά σώματα προσφοράς βοήθειας, μπορούν να λαμβάνουν απευθείας ενημέρωση μέσω αυτοματοποιημένων e-mail, όταν υπάρχει ενεργή προειδοποίηση για την περιφερειακή ενότητα ευθύνης τους.
Για την εγγραφή στην σχετική λίστα αυτοματοποιημένων e-mail, οι ενδιαφερόμενοι φορείς μπορούν να επικοινωνήσουν με τον Δρ. Χρήστο Γιάνναρο (cgiannaros@phys.uoa.gr).
ΠΗΓΗ: karfitsa.gr