Από το 2027, η παραδοσιακή φορολογική δήλωση θα περάσει οριστικά στην ιστορία: ο πολίτης δεν θα δηλώνει – η εφορία θα τον έχει ήδη δηλώσει.
Τα βασικά έντυπα Ε1, Ε2 και Ε3 θα είναι πλήρως προσυμπληρωμένα, έτοιμα προς υποβολή, χωρίς να απαιτείται καμία επεξεργασία ή προσθήκη. Ο φορολογούμενος θα μπορεί απλώς να δει το τελικό αποτέλεσμα, να το αποδεχτεί με ένα κλικ ή –σε ελάχιστες περιπτώσεις– να ζητήσει αιτιολογημένη διόρθωση.
Η μετάβαση αυτή στην «σιωπηλή» ή αυτόματη δήλωση ενισχύεται από μια κρίσιμη αλλαγή που ξεκινά ένα χρόνο νωρίτερα, από την 1η Ιανουαρίου 2026: η πληρωμή όλων των ενοικίων, είτε πρόκειται για κατοικίες είτε για επαγγελματικούς χώρους, θα γίνεται αποκλειστικά μέσω τραπεζών ή παρόχων πληρωμών. Οποιαδήποτε πληρωμή σε μετρητά παύει να αναγνωρίζεται φορολογικά και δεν θα μπορεί να δηλωθεί στο έντυπο Ε2. Έτσι, οι πληροφορίες για τα ενοίκια θα αντλούνται αυτόματα από το τραπεζικό σύστημα και θα καταχωρούνται στο Ε2 με μηδενική δυνατότητα μεταβολής από τον ιδιοκτήτη.
Στην πράξη, το κράτος θα γνωρίζει με ακρίβεια όλα τα ποσά που εισπράττει κάθε ιδιοκτήτης ακινήτου σε πραγματικό χρόνο. Το ύψος των μισθωμάτων, η ταυτότητα του ενοικιαστή, η διάρκεια της σύμβασης, το ακίνητο που αφορά: όλα θα είναι ήδη στο αρχείο της εφορίας. Και κάθε απόκλιση θα ενεργοποιεί αυτόματα ελεγκτικούς μηχανισμούς.
Το έντυπο Ε1, ήδη σήμερα, περιλαμβάνει πλήρως προσυμπληρωμένα δεδομένα για μισθούς, συντάξεις, επιδόματα και τόκους, με βάση τις δηλώσεις των εργοδοτών, των ασφαλιστικών ταμείων και των τραπεζών. Το Ε3, που αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες, συμπληρώνεται από τα ηλεκτρονικά βιβλία του myDATA και τις ροές των POS. Με την προσθήκη των τραπεζικών πληρωμών ενοικίων στο Ε2, κλείνει ολόκληρος ο κύκλος των βασικών εισοδημάτων.
Το νέο αυτό σύστημα επιτρέπει στην εφορία να εκδίδει για κάθε φορολογούμενο έναν πλήρη φορολογικό «λογαριασμό», με όλα τα εισοδήματα συγκεντρωμένα και υπολογισμένα, χωρίς την παραμικρή παρέμβαση. Ο πολίτης δεν θα χρειάζεται να καταφύγει σε φοροτεχνικό – θα βλέπει μπροστά του έτοιμη τη δήλωση, όπως έχει συνταχθεί από τις διασταυρώσεις των αρχών. Εάν συμφωνεί, υποβάλλει άμεσα. Εάν όχι, πρέπει να ζητήσει τροποποίηση με τεκμηρίωση.
Το υπουργείο οικονομικών διαμηνύει ότι όποιος επιχειρήσει να παρακάμψει το νέο σύστημα –είτε με πληρωμές εκτός τραπεζών είτε με «κουτσουρεμένα» εισοδήματα– θα βρεθεί αντιμέτωπος με αυστηρές κυρώσεις. Τα μισθώματα που πληρώνονται με μετρητά δεν θα είναι αποδεκτά και δεν θα φορολογούνται ως έγκυρα εισοδήματα. Επιπλέον, εξετάζεται σοβαρά η επιβολή προστίμου και στους ενοικιαστές που συμφωνούν να πληρώσουν εκτός τραπεζικού συστήματος, ώστε να ενισχυθεί η συμμόρφωση και από τις δύο πλευρές.
Η αυτόματη φορολογία βασίζεται στη φιλοσοφία της διαφάνειας και της προληπτικής συμμόρφωσης. Όσο περισσότερα γνωρίζει η εφορία εκ των προτέρων, τόσο λιγότερο χρειάζεται να ελεγχθεί εκ των υστέρων. Ο χρόνος υποβολής των δηλώσεων θα περιοριστεί δραστικά, τα λάθη και οι παραλείψεις θα εξαφανιστούν, ενώ η φοροδιαφυγή –ειδικά στα εισοδήματα από ακίνητα– θα γίνει σχεδόν αδύνατη.