Του Νίκου Ανδρουλάκη
Η χώρα βιώνει μια βαθιά θεσμική παρακμή που φέρει φαρδιά-πλατιά την υπογραφή του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη. Ενός πολιτικού που το 2019 φόρεσε το προσωπείο του μεταρρυθμιστή και ευαγγελίστηκε επιστροφή στην “κανονικότητα”, έπειτα από την τραυματική περίοδο διακυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ. Περίοδο κατά την οποία η εργαλειοποίηση των θεσμών αναγορεύτηκε σε βασικό τρόπο άσκησης πολιτικής. Η επιστροφή στην “κανονικότητα”, όμως, αποδείχτηκε μεθοδευμένη εξαπάτηση. Το επιτελικό κράτος λειτούργησε σαν Δούρειος Ίππος για να εδραιωθούν οι καθεστωτικές πρακτικές του Πρωθυπουργού.
Συνέχισε να χρησιμοποιεί το κράτος ως λάφυρο, ως εργαλείο πελατειακής διαχείρισης και αδιαφανούς εξουσίας με επίκεντρο το Μέγαρο Μαξίμου και με σκοπό τον πλήρη έλεγχο των χρηματοδοτικών πηγών της οικονομίας, τη χειραγώγηση των θεσμικών αντίβαρων αλλά και μέρους των μέσων ενημέρωσης.
Έπειτα από μια χαμένη δεκαετία για τη χώρα και τις νεότερες γενιές λόγω της σοβαρής οικονομικής περιπέτειας που βιώσαμε, ο ελληνικός λαός ανέμενε όχι απλώς περισσότερα, αλλά ένα ριζικά διαφορετικό υπόδειγμα διακυβέρνησης. Με διαφάνεια, λογοδοσία, αξιοκρατία, δικαιοσύνη. Δεν είναι τυχαίο ότι χώρες με ισχυρούς θεσμούς βρίσκονται ψηλά στους δείκτες ανταγωνιστικότητας και ευημερίας. Η ποιοτική λειτουργία μιας Δημοκρατίας δεν είναι πολυτέλεια – συνιστά μονόδρομο για την ηθική και αναπτυξιακή πρόοδο κάθε κοινωνίας.
Τα τελευταία έξι χρόνια όμως, η πανδημία και οι υπόλοιπες κρίσεις λειτούργησαν ως πρόσχημα για χιλιάδες απευθείας αναθέσεις, αδιαφανείς συμφωνίες, έργα χωρίς διαγωνισμούς, επιδοτήσεις χωρίς κοινωνικό αντίκρισμα, απουσία διαβούλευσης για σημαντικές αποφάσεις. Την ώρα που ο πολίτης στενάζει από την ακρίβεια, τις αυξήσεις στα ενοίκια, το ρεύμα, το σούπερ μάρκετ, κάποιοι αρεστοί της κυβέρνησης Μητσοτάκη φρόντισαν να διατηρούν μόνιμο και ανοιχτό λογαριασμό με το δημόσιο ταμείο.
Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι η κορυφή του παγόβουνου: Από την ενίσχυση των ολιγοπωλίων και την προνομιακή διανομή δισεκατομμυρίων ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης έως το ρεκόρ μετακλητών υπαλλήλων και το όργιο απευθείας αναθέσεων.
Η κυβέρνηση δεν σταμάτησε μόνο στη λεηλασία της διαφάνειας. Προχώρησε και στη συστηματική αποδυνάμωση των θεσμικών αντιβάρων αλλά και την απαξίωση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης. Διότι η ασυδοσία πάει χέρι-χέρι με την ατιμωρησία. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός αγνόησε αποφάσεις δικαστηρίων, όπως αυτή του ΣτΕ για το σκάνδαλο των υποκλοπών, ενώ σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποίησε την κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να εμποδίσει την έρευνα της Δικαιοσύνης σε ώριμες δικογραφίες που αφορούσαν υπουργούς του. Ακόμα και η λειτουργία της Βουλής ευτελίζεται. Όσα έγιναν την προηγούμενη εβδομάδα, είναι πρωτόγνωρα στα 50 χρόνια της μεταπολίτευσης. Για να ελέγξει τη βούληση των βουλευτών του, επέτρεψε να βρίσκονται παρόντες στην Ολομέλεια μόλις 8 βουλευτές, 80 σε καραντίνα σπίτι τους και 67 να ψηφίσουν επιστολικά. Δείχνοντας αμετροέπεια στις επιλογές του και απόλυτη ασέβεια στους θεσμούς.
Ποιος, τελικά, σέβεται τη Δικαιοσύνη και τις ανεξάρτητες αρχές; Αυτός που τις αφήνει να κάνουν το έργο τους ή εκείνος που επιχειρεί να τις ποδηγετήσει; Αυτός που στηρίζει την ανεξαρτησία τους ή αυτός που παρεμβαίνει συστηματικά στον τρόπο λειτουργίας τους; Ο Πρωθυπουργός ξέχασε τι κατήγγειλε πριν από το 2019 και, σήμερα, συμπεριφέρεται σαν να υπάρχουν μόνο εχθροί ή πειθήνιοι υπηρέτες του Μαξίμου.
Εμείς, ως υπεύθυνη αξιωματική αντιπολίτευση, που αγωνίζεται να γίνει αξιόπιστη κυβερνητική δύναμη προόδου, είμαστε αποφασισμένοι να υλοποιήσουμε ρηξικέλευθες προτάσεις, ώστε να επανέλθει η εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς:
1. Με αλλαγή στον τρόπο επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, για να πάψει να αποτελεί μονοκομματική επιλογή.
2. Με τροποποίηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών για να σταματήσουν τα φαινόμενα ασυλίας και ατιμωρησίας.
3. Με την απαγόρευση ανάληψης δημοσίων αξιωμάτων για τέσσερα χρόνια μετά την αφυπηρέτηση των δικαστών, ώστε να προστατευθεί η ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας.
4. Με συνεκτικό πλαίσιο για να μπει τέλος στη λεηλασία του δημοσίου χρήματος: Θεσπίζοντας πλαφόν 5% στην αξία των απευθείας αναθέσεων επί του συνόλου των πιστώσεων της αναθέτουσας αρχής. Παράλληλα με την κατάργηση σχετικών αναφορών που περιορίζουν την εφαρμογή του πλαφόν – κόφτη σε συγκεκριμένα μόνο είδη απευθείας αναθέσεων και με μείωση του ανώτατου ποσού απευθείας αναθέσεων στις 20.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ). Το 2024 -σύμφωνα με επίσημα στοιχεία- το 76,7% των συμβάσεων υπογράφηκαν με απευθείας ανάθεση. Στην Ελλάδα το 55% των διαγωνισμών καταλήγουν σε μόνο μία προσφορά, όταν στην ΕΕ είναι 32%.
5. Με ένα στιβαρό θεσμικό πλαίσιο για την καταπολέμηση του μαύρου πολιτικού χρήματος. Η υπόθεση της χρηματοδότησης της Ομάδας Αλήθειας από ιδιώτες είναι αποκαλυπτική.
Αυτά είναι δομικές μεταρρυθμίσεις, που τις περισσότερες έχουμε καταθέσει ήδη στη Βουλή αλλά τη νομοθέτηση τους έχει αρνηθεί η ΝΔ. Συνιστούν παρεμβάσεις, που ενισχύουν τη Δημοκρατία και την αποτελεσματικότητα του κράτους.
Η αξιοπιστία της κυβέρνησης είναι στο ναδίρ και τελευταία της προσπάθεια είναι να παρασύρει μαζί της όλον τον πολιτικό κόσμο βυθίζοντας τον στην αναξιοπιστία με απρόβλεπτες συνέπειες για τη σταθερότητα και την προοπτική της χώρας
Το ΠΑΣΟΚ μέχρι την ημέρα των εθνικών εκλογών θα δώσει τον αγώνα για την πολιτική αλλαγή, γιατί ο λαός απαιτεί αλλαγή πλεύσης και όχι τη διαιώνιση της αδιαφάνειας και της παρακμής. Είναι στο χέρι μας να τελειώσουμε επιτέλους με τα κλειστά κλαμπ εξουσίας και τις παλαιοκομματικές νοοτροπίες, που μας οδήγησαν στο χείλος της καταστροφής την προηγούμενη δεκαετία.
*Πρώτη δημοσίευση εφ. “Καθημερινή”