Όπως και οι ονομασίες των πόλεων, έτσι και τα ονόματα ελληνικών νησιών μόνο τυχαίες δεν είναι. Κατά την αρχαιότητα υπήρχαν περίοδοι μεγάλων γεωλογικών αναταράξεων και η απόδοση ονομάτων σε τμήματα της στεριάς που αποκόπτονταν ή νησιών που άλλαζαν μορφή εξυπηρετούσαν και την ανάγκη καταγραφής των αναταράξεων αυτών. Γνώριζες για παράδειγμα ότι το νησί Αγκίστρι ονομαζόταν κάποτε Κεκρυφάλεια, και έτσι ο αρχαίος καταλάβαινε ότι επρόκειτο για ύφαλο»; Κανένα όνομα δεν είναι τυχαίο και υπάρχει μια ιστορία στο πώς βρήκαν και τι σημαίνουν αυτές οι ονομασίες. Άλλα μεγάλα και άλλα μικρά, το κάθε νησί έχει το δικό του παρελθόν και το δικό του όνομα έχει την ερμηνεία του.
Παξοί
Το όμορφο νησί του Ιονίου πήρε το όνομά του από τη λέξη «πάθος». Σύμφωνα με το μύθο, ο Ποσειδώνας έχοντας ερωτευτεί παράφορα τη νύμφη Αμφιτρίτη, μπορούσε να την κάνει δική του μόνο αν της χάριζε μια δική της γη, όπως εκείνη του ζήτησε. Έτσι σήκωσε την κοσμική του τρίαινα, έκοψε ένα κομμάτι από την Κέρκυρα, το οποίο… μετακίνησε λίγο νοτιότερα και εκεί, στους Παξούς, στέγασε τον έρωτά του με τη νύμφη.
Φολέγανδρος
Το νησί των Κυκλάδων στην αρχή ονομαζόταν «Πολύκανδρος» γιατί είχε πολύ μεγάλο πληθυσμό. Ο πρώτος οικιστής της ήταν ο Φολέγανδρος, γιος του Μίνωα, ο οποίος έφερε στο νησί μεγάλο πληθυσμό Κρητών, χαρίζοντας παράλληλα το όνομά του σε αυτό.
Άνδρος
Ο Άνδρος ή Ανδρέα ήταν περίφημος μάντης, τόσο σπουδαίος που του χάρισε το νησί ο Ραδάμανθης, αδελφός του Μίνωα. Ο Ραδαμάνθης θεωρείτο ο πιο δίκαιος άνθρωπος του κόσμου και όταν πέθανε συνέχισε να είναι δίκαιος γι’ αυτό και έγινε ο κριτής του Κάτω Κόσμου. Αυτός έκρινε ότι ο περιφημότερος μάντης της εποχής ήταν ο Άνδρος και έτσι αποφάσισε να του χαρίσει ένα ολόκληρο νησί.
Σάμος
Το νησί της Σάμου πήρε το όνομα του από την μηκυναϊκή λέξη «σάμη» ή «σάμος», η οποία σημαίνει ύψωμα δίπλα στην ακτή. Η γεωμορφολογία της Σάμου επιβεβαιώνει αυτήν την ονομασία, αφού το νησί έχει αρκετά βουνά και υψώματα. Είναι ένα από τα 21 ονόματα ελληνικών νησιών.
Τήνος
Το όνομα της Τήνου προέρχεται από την αρχαία ελληνική ρίζα «ταν», η οποία μας έδωσε το «ταναός» που σημαίνει μακρύς, λόγω του σχήματός του νησιού. Μπορεί η λέξη «ταναός» να μην χρησιμοποιείται πλέον, παρ’ όλα αυτά από αυτή τη λέξη προκύπτει και η «ταινία».
Νάξος
Το νησί της Νάξου στα αρχαία χρόνια ονομαζόταν Δίας, γιατί είναι το μεγαλύτερο των Κυκλάδων. Έτσι είχε πάρει το όνομα του μεγαλύτερου των Θεών. Όταν την αποίκησε ο ήρωας Νάξος, Γιος του Ενδημίωνα του εραστή της Σελήνης, ονομάστηκε από τον ήρωα με το σημερινό της όνομα. Πάρος: Το όνομα του νησιού σημαίνει «παραλία». Είναι ένα από τα 21 ονόματα ελληνικών νησιών. Δείτε 7 παραλίες της Νάξου με κρυστάλλινα νερά και αφράτη άμμο.
Ιθάκη
Η Ιθάκη πήρε το όνομα της από το «ιθύς», που σημαίνει ευθύς, ίσιος, μακρύς. Η μακρόστενη νήσος. Από το «ιθύς» προκύπτει και ο ιχθύς, το ψάρι, επειδή είναι κι αυτό μακρόστενο. Ιθάκη σημαίνει, επίσης, διακοπές στο μυθικό νησί του Ιονίου με τις μαγευτικές παραλίες.
Ζάκυνθος
Η Ζάκυνθος ονομάστηκε έτσι από τον Ζάκυνθο ο οποίος ήταν γιος του πρίγκιπα Τρώα, γενάρχη των Τρώων. Όταν τέλειωσε η τρωική εκστρατεία, ο Ζάκυνθος με τον λαό του έφυγε από την Τροία και κατοίκησαν σε ένα νησί που πήρε το όνομά του. Είναι ένα από τα 21 ονόματα ελληνικών νησιών.
Χίος
Το νησί απέκτησε το όνομά του από την Χιόνη, η οποία ήταν κόρη του Ποσειδώνα. Όταν γεννήθηκε στο νησί έπεσε χιόνι γι’ αυτό το μωρό ονομάστηκε έτσι και εξ αυτού το νησί Χίος. Λένε μάλιστα ότι όταν έφτασε ο Ποσειδώνας στο νησί ήταν έρημος και με το χιόνι που έπεσε το έδαφός του έγινε γόνιμο.
Κρήτη
Το όνομα του αγαπημένου για πολλούς νησιού σημαίνει κραταιή. Κραταιή σημαίνει ισχυρή, δυνατή. Η Κρήτη υπήρξε η μεγαλύτερη θαλασσοκράτειρα του κόσμου και οι πρώτοι της φύλακες ήταν οι Κουρήτες από τους οποίους πήραν το όνομά τους οι Κρήτες.
Κεφαλονιά
Η Κεφαλονιά πήρε το όνομα της από τον ήρωα Κέφαλο, τον πρώτο ηγεμόνα του νησιού, ο οποίος ήταν Αθηναίος αρχηγός και γιος του Διονύσου. Ο Κέφαλος εκδιωχθείς από την Αθήνα για κάποιο φόνο, εξορίστηκε και εγκαταστάθηκε το νησί. Γι’ αυτό μάλιστα και η ορθή ονομασία είναι Κεφαλονιά με ένα λάμδα.
Ικαρία
Η Ικαρία πήρε το όνομά της από τον Ίκαρο, ο οποίος προσπαθώντας να πετάξει με κέρινα φτερά, έπεσε στη θάλασσα και τα κύματα ξέβρασαν το σώμα του στο νησί. Η Ικαρία είναι το νησί της μακροζωίας με τις πανέμορφες παραλίες και τις ελληνικές… Σεϋχέλλες.
Αμοργός
Το όνομά του ατμοσφαιρικού αυτού νησιού προκύπτει από την αμόργη, ένα φυτό από το οποίο οι αρχαίοι έφτιαχναν ένα εξαιρετικό λινάρι, ένα διάφανο λινό ύφασμα. Εξ ου και στην αρχαιότητα ήταν ιδιαίτερα δημοφιλή τα αμοργινά ιμάτια, από τα οποία έφτιαχναν τους καλύτερους χιτώνες. Είναι ένα από τα 21 ονόματα ελληνικών νησιών.
Αλόννησος
Το όνομά της Αλοννήσου προκύπτει από την αρχαία ελληνική λέξη « αλς» (=θάλασσα) συν τη λέξη νησί. Η Αλόννησος είναι το νησί όπου το πράσινο αγκαλιάζει το γαλάζιο!
Σέριφος
Το όνομα της Σερίφου προκύπτει από τη ρίζα «σερ», η οποία μας έχει δώσει το σέριφον, θαλάσσιο φυτό και διάφορα άλλα ονόματα βοτάνων. Σε συνδυασμό με το άφθονο χρυσάφι που είχε στην αρχαιότητα, σήμαινε ότι αυτά τα βότανα ήταν ισχυρά και ιαματικά. Επομένως, το όνομα Σέριφος, δηλώνει την πλούσια σε ιαματική χλωρίδα νήσο, με πλούσιο υπέδαφος.
Κως
Το όνομα της Κω προέρχεται από το «Κωfoς» (το f αντιπροσωπεύει το αρχαίο δίγαμμα), το οποίο σημαίνει νήσος με πολλά σπήλαια. Από το «κωfoς» προκύπτει η λέξη cave, στα αγγλικά, καθώς επίσης και το όνομα του καβουριού, το καβούκι του οποίου θυμίζει σπήλαιο.
Αγκίστρι
Στα αρχαία χρόνια το νησί λεγόταν Κεκρυφάλεια, που σήμαινε κορυφή υφάλου, γιατί πρόκειται για ένα μικρό νησάκι σαν εξοχή υφάλου. Σήμερα ονομάζεται Αγκίστρι γιατί είναι αγκιστρωμένο στην Αίγινα. Το Αγκίστρι είναι το σμαραγδένιο νησί στον Αργοσαρωνικό με τις καταπληκτικές παραλίες.
Σίφνος
Πήρε το όνομά της από τον ήρωα Σίφνο, ο όποιος ήταν γιος του ήρωα Σουνίου και πρωτοκατοίκησε το νησί.
Πόρος
Ο Πόρος είναι στην ουσία δύο νησιά. Το ένα λεγόταν Σφαιρία από τον Σφαίρο, ηνίοχο του άρματος του Πέλοπα (ο οποίος σημειωτέον υπήρξε ονοματοδότης της Πελοπονήσου) ο οποίος Σφαίρος πέθανε και τάφηκε στο ένα νησί. Το άλλο νησί ήταν η Καλαυρία και ονομάστηκε έτσι επειδή είχε καλή αύρα. Τα δύο αυτά νησάκια γίνανε ένα και ονομάστηκαν Πόρος γιατί εκεί υπάρχει ένας μικρός πόρος, ένα πέρασμα δηλαδή που χωρίζει το νησί από τον Γαλατά. Οργάνωσε μια εκδρομή στον Πόρο: Αναλυτικός οδηγός για το γραφικό νησί του Αργοσαρωνικού.
Λευκάδα
Το όνομα της Λευκάδας μας το παραδίδει ο Όμηρος. Προέρχεται από το «λευκάς» γιατί ήταν λευκογαία, είχε δηλαδή άσπρο χώμα. Το όνομα της νήσου Λευκάδας μας το παραδίδει ο Όμηρος και προέρχεται από το «λευκάς».
Σκιάθος
Το όνομα που έχει η Σκιάθος προκύπτει από την σκιά επειδή είναι πολύ σκιερή νήσος με πολλά δέντρα. Μία άλλη ερμηνεία αναφέρει ότι το όνομα προκύπτει από τη σκιά του Άθου, η οποία «πέφτει» πάνω στο νησί.
Εύβοια
Η χώρα με τα καλά βόδια, από τις πολλές αγέλες βοδιών που είχε εκεί. Ως γνωστόν τα βόδια καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες φαγητού και δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν σε μικρό νησάκι. Μάλιστα στα νομίσματα της Εύβοιας στην αρχαιότητα, σύμβολο ήταν η αγελάδα. Δείτε τον Οδηγό της Εύβοιας εδώ.
Με πληροφορίες από το βιβλίο «Αιγαίο-ετυμολογίες νήσων» του Γιώργου Λεκάκη
ΠΗΓΗ: exploringreece.tv