Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Ιουνίου και αποτελεί την κύρια εκδήλωση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) για την ενημέρωση του παγκόσμιου κοινού σχετικά με περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης.
Καθιερώθηκε πριν από πενήντα χρόνια από το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) και από το 1973 έως σήμερα φέρνει στο προσκήνιο τις πιεστικές περιβαλλοντικές προκλήσεις της εποχής μας, προσκαλώντας τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να δεσμευτούν για την προστασία του πλανήτη.
Για το 2023 η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, με κεντρικό σύνθημα #BeatPlasticPollution, προτρέπει σε μια παγκόσμια προσπάθεια για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από τα πλαστικά.
Επίκεντρο των εκδηλώσεων είναι η Ακτή του Ελεφαντοστού.
Ένα από τα πιο χρήσιμα υλικά για τον άνθρωπο, το πλαστικό, αξιοποιήθηκε αλόγιστα, με αποτέλεσμα να βλάψει τον πλανήτη. Σήμερα, καθώς η ανθρωπότητα επιδιώκει τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία, αναζητείται τρόπος περιορισμού του πλαστικού.
Πώς μπορεί ο κόσμος να τερματίσει την πλαστική ρύπανση και να δημιουργήσει μια κυκλική οικονομία;
Η έκθεση του UNEP έχει ως στόχο να προσφέρει έναν οδικό χάρτη στις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις για τη δραστική μείωση των επιπέδων της πλαστικής ρύπανσης. Επικεντρώνεται σε τρεις κύριες στρατηγικές: επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και εναλλακτικά υλικά.
Η επαναχρησιμοποίηση των πλαστικών θα έχει τον μεγαλύτερο αντίκτυπο, σύμφωνα με την έκθεση, η οποία συνιστά την προώθηση επιλογών όπως τα επαναγεμιζόμενα μπουκάλια, τα προγράμματα εγγύησης για την παροχή κινήτρων στους ανθρώπους να επιστρέφουν τα πλαστικά προϊόντα και τα προγράμματα επιστροφής συσκευασιών. Αυτή θα ήταν η πιο «ισχυρή στροφή της αγοράς», μειώνοντας τη ρύπανση από τα πλαστικά κατά 30% έως το 2040, αναφέρει η έκθεση.
Η κλιμάκωση των επιπέδων ανακύκλωσης θα μπορούσε να μειώσει την πλαστική ρύπανση κατά επιπλέον 20%, σύμφωνα με την έκθεση. Μόνο το 9% περίπου των πλαστικών ανακυκλώνεται παγκοσμίως κάθε χρόνο, ενώ το υπόλοιπο καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής ή αποτεφρώνεται.
Η έκθεση συνιστά επίσης τη διακοπή των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων που συμβάλλουν στο να γίνουν φθηνότερα τα νέα πλαστικά προϊόντα, γεγονός που αποθαρρύνει την ανακύκλωση και τη χρήση εναλλακτικών υλικών. Τα ορυκτά καύσιμα αποτελούν την πρώτη ύλη για όλα σχεδόν τα πλαστικά.
Η χρήση κατάλληλων εναλλακτικών υλικών για προϊόντα μίας χρήσης, όπως περιτυλίγματα και φακελάκια – συμπεριλαμβανομένης της μετάβασης σε υλικά που μπορούν να κομποστοποιηθούν και διασπώνται ευκολότερα – θα μπορούσε να μειώσει τη ρύπανση από πλαστικό κατά 17%, σύμφωνα με την έκθεση.