Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών αύξησε το επίπεδο συναγερμού για την ευλογιά των πιθήκων (mpox), ζητώντας από τις χώρες να διατηρήσουν υψηλά επίπεδα ενημέρωσης για τους ταξιδιώτες που έρχονται από περιοχές που έχουν επηρεαστεί από τον ιό.
Υπενθυμίζεται, πως στις 14 Αυγούστου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είχε ήδη κηρύξει την επιδημία mpox στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και στις γειτονικές με εκείνη χώρες ως επείγουσα κατάσταση δημόσιας υγείας με διεθνές ενδιαφέρον(Public Health Emergency of International Concern). Την ίδια μέρα είχε δηλωθεί και το πρώτο κρούσμα Mpox φυλογενετικής ομάδας Ιb στην Ευρώπη σε ταξιδιώτη από την Αφρική, πιο συγκεκριμένα στη Σουηδία.
Στην χώρα μας ο εμβολιασμός έναντι της mpox ξεκίνησε στις 22 Ιουλίου 2024 στα νοσοκομεία Αττικόν και Ανδρέας Συγγρός. Προς το παρόν ο εμβολιασμός ενδείκνυται στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Στο επόμενο διάστημα θα λειτουργήσουν 5 ακόμα εμβολιαστικά κέντρα σε Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Κρήτη, Πάτρα και Αθήνα.
Όσον αφορά σε πολίτες που πρόκειται να ταξιδέψουν στις χώρες που αναφέρονται παραπάνω συστήνεται αυτή η λήψη αυξημένων μέτρων προφύλαξης, ήτοι να αποφεύγεται επαφή με α) πιθανά μολυσμένα άτομα και ιδιαίτερα με όσα εμφανίζουν δερματικές βλάβες, β) άγρια ζώα (ζωντανά ή νεκρά), όπως μικρά θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων τρωκτικών (αρουραίοι, σκίουροι) και πρωτευόντων (μαϊμούδες, πίθηκοι), γ) μολυσμένες επιφάνειες και είδη που χρησιμοποιούνται από ασθενείς (ρούχα, κλινοσκεπάσματα κλπ) ή που ήρθαν σε επαφή με άγρια ζώα.
Όμως τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) προειδοποιούν για ακόμη μια φορά για έξαρση του παρβοϊού Β19, με άνοδο κρουσμάτων τους τελευταίους μήνες. Πρόκειται για αναπνευστικό ιό που μεταδίδεται συνήθως από άτομο σε άτομο μέσω των σταγονιδίων του αναπνευστικού, όπως σάλιο, πτύελα ή ρινική βλέννα. Επίσης μπορεί να μεταδοθεί από τη μητέρα στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (κάθετη μετάδοση).
Πώς μεταδίδεται ο παρβοϊός
Όπως αναφέρει ο ΕΟΔΥ, ο χρόνος επώασης είναι συνήθως από τέσσερις έως 10 μέρες (4-21 ημέρες). Η νόσηση καταλείπει δια βίου ανοσία.
Τα άτομα που νοσούν με λοίμωξη από παρβοϊό B19 είναι πιο μεταδοτικά στα αρχικά στάδια της νόσου, κατά τη διάρκεια του πυρετού και των συμπτωμάτων που μοιάζουν με κρυολόγημα (επτά μέρες πριν την εμφάνιση του εξανθήματος). Συνήθως παύουν να είναι μεταδοτικά μετά την εμφάνιση του εξανθήματος και των αρθραλγιών.
Λοιμώξεις από τον παρβοϊό Β19 παρατηρούνται πιο συχνά στα τέλη του χειμώνα, την άνοιξη και τις αρχές του καλοκαιριού. Κρούσματα μπορεί να παρουσιάζονται σποραδικά η σε συρροές, ειδικά στον παιδικό πληθυσμό. Τα δύο τρίτα του ενήλικου πληθυσμού αναμένεται να έχουν ανοσία στον παρβοϊό Β19 λόγω προγενέστερης λοίμωξης που εμφανίζεται συχνά κατά την παιδική ηλικία.
Η συμπτωματολογία της λοίμωξης ποικίλει ανάλογα με την ηλικία του ασθενούς και τα υποκείμενα νοσήματα.
Περίπου 2 στα 10 άτομα που μολύνονται από τον παρβοϊό B19 είναι ασυμπτωματικά. Η συμπτωματολογία είναι συνήθως ήπια και μπορεί να περιλαμβάνει πυρετό, κεφαλαλγία, βήχα, κυνάγχη, εξανθήματα, πόνο στις αρθρώσεις. Μία από τις κοινές κλινικές εκδηλώσεις είναι το χαρακτηριστικό εξάνθημα δίκην “ραπισμένης παρειάς” (κόκκινο μάγουλο).
Στη συνέχεια το εξάνθημα μπορεί να εξαπλωθεί λίγες μέρες μετά, στο στήθος, την πλάτη, τους γλουτούς, τα χέρια και τα πόδια. Το τελευταίο μπορεί να είναι κνησμώδες, ειδικά στα πέλματα των ποδιών, να ποικίλλει σε ένταση και συνήθως υποχωρεί σε 7 έως 10 ημέρες. Σε κάποιες περιπτώσεις το εξάνθημα μπορεί να επανεμφανίζεται και να υποχωρεί για αρκετές εβδομάδες και κατά την αποδρομή του να φαίνεται δαντελωτό. Η ζέστη, το στρες, η άσκηση μπορεί παροδικά να επιδεινώνουν το εξάνθημα.
Σε υγιή παιδιά και υγιείς ενήλικες η λοίμωξη από τον παρβοϊό Β19 είναι συνήθως ήπια, αυτοπεριοριζόμενη. Ωστόσο, σε μερικούς ανθρώπους μπορεί να παρουσιαστούν σοβαρές επιπλοκές που να επηρεάσουν τα νεύρα, τις αρθρώσεις ή την αιμοποίηση. Σοβαρές ασθένειες, πχ ρευματοειδής αρθρίτιδα, κεραυνοβόλος ηπατίτιδα, οξεία μυοκαρδίτιδα, έχουν περιγραφεί σε συνδυασμό με λοίμωξη από παρβοϊό B19.