«Οδηγό» για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν όσοι εργαζόμενοι δουλέψουν τις αργίες του Πάσχα 2024 εξέδωσε η ΓΣΕΕ.
Αναλυτικά:
Η Μεγάλη Παρασκευή (3-5-2024) είναι υποχρεωτική ημιαργία για τα καταστήματα. Σύμφωνα με το νόμο, απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των καταστημάτων μέχρι τις 13.00 της Μεγάλης Παρασκευής. Για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις, η Μεγάλη Παρασκευή δεν περιλαμβάνεται στις υποχρεωτικές αργίες που ορίζει ο νόμος για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα. Ωστόσο, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις στη χώρα μας αργούν σε περίπτωση που η Μεγάλη Παρασκευή έχει χαρακτηρισθεί αργία ή ημιαργία από διάταξη ΣΣΕ, Κανονισμού Εργασίας της επιχείρησης, από επιχειρησιακή συνήθεια και έθιμο, κατά το οποίο η επιχείρηση παραμένει κλειστή την ημέρα αυτή.
Το Μεγάλο Σάββατο (4-5-2024) είναι εργάσιμη ημέρα για τους εργαζόμενους που νόμιμα απασχολούνται Σάββατο στον ιδιωτικό τομέα, εκτός αν έχει καθιερωθεί αργία ή ημιαργία από διάταξη ΣΣΕ, Κανονισμού Εργασίας της επιχείρησης, από επιχειρησιακή συνήθεια και έθιμο, κατά το οποίο η επιχείρηση παραμένει κλειστή την ημέρα αυτή.
Για την Κυριακή του Πάσχα (5-5-2024) ισχύει ο γενικός κανόνας της Κυριακής αργίας, δηλαδή απαγορεύεται η απασχόληση των εργαζομένων.
Όσοι από τους μισθωτούς απασχοληθούν σε επιχειρήσεις που νόμιμα λειτουργούν κατά τις Κυριακές και τις λοιπές απ’ το νόμο αργίες δικαιούνται τα παρακάτω:
1) αν αμείβονται με ημερομίσθιο, το σύνηθες καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν
2) αν αμείβονται με μηνιαίο μισθό, οφείλεται προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται στο 1/25 του νομίμου μισθού τους για όσες ώρες απασχοληθούν
3) αναπληρωματική ανάπαυση (ρεπό): Εφόσον οι εργαζόμενοι απασχοληθούν Κυριακή άνω των 5 ωρών δικαιούνται πρόσθετα και αναπληρωματική ανάπαυση (ρεπό), σε άλλη εργάσιμη ημέρα της εβδομάδας.
Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (πχ από ΣΣΕ, Κανονισμό Εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς τις προσαυξήσεις της αμοιβής για την εργασία σε ημέρα Κυριακής (όπως και υποχρεωτικής αργίας), αυτοί υπερισχύουν.
Η Δευτέρα του Πάσχα (6-5-2024) είναι από το νόμο ημέρα υποχρεωτικής αργίας για όλες τις επιχειρήσεις.
Στις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν καταβάλλεται χωρίς κάποια προσαύξηση το σύνηθες ημερομίσθιο σε όσους αμείβονται με ημερομίσθιο, ενώ σε όσους αμείβονται με μισθό καταβάλλεται ο μηνιαίος μισθός τους.
Οι εργαζόμενοι που θα απασχοληθούν δικαιούνται:
1) αν αμείβονται με ημερομίσθιο, το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν
2) στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι αμείβονται με μηνιαίο μισθό:
α) αν πρόκειται για επιχειρήσεις που λειτουργούν νόμιμα κατά τις Κυριακές και τις λοιπές απ’ το νόμο αργίες, οφείλεται προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται στο 1/25 του νομίμου μισθού τους για όσες ώρες απασχοληθούν.
β) αν πρόκειται για επιχειρήσεις που αργούν κατά τις Κυριακές και ημέρες αργίας και εκτάκτως θα λειτουργήσουν τη Δευτέρα του Πάσχα, οφείλεται το 1/25 του συνήθως καταβαλλομένου μισθού τους και επιπλέον προσαύξηση 75% επί του νόμιμου ημερομισθίου για όσες ώρες απασχοληθούν.
Τα παραπάνω για τις από το νόμο ημέρες υποχρεωτικής αργίας ισχύουν φέτος και για την Τρίτη του Πάσχα (7-5-2024), ημέρα στην οποία μεταφέρθηκε με Υπουργικές Αποφάσεις (Β΄1406/2024, Β΄1836/2024) η Πρωτομαγιά.
Επισημαίνονται τα εξής:
– Οι διατάξεις της νομοθεσίας για την Κυριακή αργία, τις αργίες της περιόδου του Πάσχα, το χρόνο εβδομαδιαίας ανάπαυσης των εργαζομένων και τις εξαιρέσεις από αυτές (ανάλογα με τη δραστηριότητα και τη φύση των εργασιών) περιέχονται κωδικοποιημένες στα άρθρα 193-209 του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (ΠΔ 80/2022, Α΄222)
– Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (πχ από ΣΣΕ, Κανονισμό Εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς τις προσαυξήσεις της αμοιβής για την εργασία σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας ή Κυριακής, αυτοί υπερισχύουν.
– Σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας απαγορεύεται η απασχόληση των εργαζομένων και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός από εκείνες που νόμιμα λειτουργούν κατά τις Κυριακές και τις γιορτές.
– Δεν είναι νόμιμος ο συμψηφισμός ημέρας οφειλόμενης ανάπαυσης (ρεπό), με την ημέρα υποχρεωτικής αργίας.
– Δεν περιλαμβάνονται στην ετήσια άδεια με αποδοχές οι ημέρες υποχρεωτικής αργίας.
– Κατά τις Κυριακές και τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, απαγορεύεται κάθε βιομηχανική, βιοτεχνική, εμπορική εργασία και κάθε επαγγελματική γενικά δραστηριότητα, πλην των εξαιρέσεων που αναφέρονται ρητά στη νομοθεσία.
– Όσες επιχειρήσεις δεν υπάγονται στις εξαιρέσεις του νόμου, δεν μπορούν να λειτουργήσουν νόμιμα και συνεπώς δεν μπορούν να απασχολούν εργαζόμενους, χωρίς να έχουν λάβει ειδική άδεια από την αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας και σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης (κίνδυνος καταστροφής προϊόντων ή βλάβης εγκαταστάσεων ή υλικών), ύστερα από αναγγελία στην Αστυνομία.
– Η παράνομη απασχόληση προσωπικού κατά την Κυριακή ή τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας κατατάσσεται στην κατηγορία των πολύ σοβαρών παραβάσεων με υψηλότατο πρόστιμο και περαιτέρω ποινική ευθύνη του εργοδότη.